W dniu 6 listopada uczniowie naszej szkoły z klas IVd, VIb i VIIb, pod opieką pani Marty Piestrzeniewicz i Katarzyny Lubczyńskiej-Połeć, uczestniczyli w akcji społecznej EXPO 2022. Wystawy światowe Expo to największe wystawy prezentujące dorobek kulturowy, naukowy i techniczny państw, narodów, społeczeństw i społeczności świata i uznawane są za jedne z największych wydarzeń międzynarodowych. Akcja ta polegała na biciu rekordu w oprowadzaniu zorganizowanych grup po Łodzi. Naszym przewodnikiem była pani Monika Gajek , która w bardzo ciekawy i przystępny sposób opowiedziała nam o życiu Żydów w Łodzi. Była to żywa lekcja historii.
Nasz spacer rozpoczęliśmy od spotkania z Panią przewodnik na Starym Rynku przed głazem upamiętniającym nadanie Łodzi praw miejskich przez króla Władysława Jagiełłę w 1423 r. Następnie wyruszyliśmy w stronę pomnika Dekalogu w parku Staromiejskim. Tam poznaliśmy historię łódzkiego getta oraz wysłuchaliśmy opowieści o synagodze Altshtot, jednej z czterech synagog istniejących w Łodzi przed wybuchem II wojny światowej. Poznaliśmy również etymologię potocznej nazwy Park Śledzia oraz mogliśmy zajrzeć w „oko” dawnej rzece Łódce.Przed wojną Stary Rynek i Park Śledzia były centrum żydowskiego życia, było tam zawsze gwarno, tłoczno. Na terenie dzisiejszego Parku Śledzia, przed II wojną światową znajdował się targ rybny. Uczniów najbardziej zainteresowała historia o zakopanych w ziemi beczkach śledzi, których nieprzyjemna woń unosiła się jeszcze po II wojnie światowej.
Kolejnym punktem naszej wycieczki była siedziba gminy żydowskiej mieszcząca się przy ul. Pomorskiej 18. Tutaj wysłuchaliśmy ciekawej opowieści o zwyczajach i obrzędach żydowskich. Wyposażeni w wiedzę, czym jest mezuza, menora, mykwa czy brejdel wyruszyliśmy w stronę synagogi Reicherów znajdującej się w oficynie kamienicy przy ulicy Rewolucji 1905 roku nr 28, dawniej zwanej Południową. Jest to jedyna zachowana przedwojenna synagoga, a zarazem jedna z dwóch czynnych synagog w Łodzi. Wszyscy byli ciekawi, dlaczego tylko tej synagogi Niemcy nie zburzyli w czasie II wojny światowej. Odpowiedź zaskoczyła niektórych uczestników. Otóż, właściciel synagogi Wolf Reicher sporządził fikcyjny akt sprzedaży swojemu niemieckiemu partnerowi w interesach, który nie pozwolił zburzyć synagogi i urządził w jej wnętrzach skład soli, co nie wzbudzało niemieckich podejrzeń. Tym sposobem synagoga przetrwała II wojnę światową.
Idąc ulicą Wschodnią, dowiedzieliśmy się, że sympatią do naszego miasta nie pałał sam Józef Piłsudski. Miał zresztą ku temu powód. Przez pewien czas Piłsudski wraz z żoną, ukrywając się pod przybranym nazwiskiem Dąbrowski zamieszkiwał w Łodzi przy
ul. Wschodniej 19 m 4. Przyszły marszałek Polski prowadził tam, tajną drukarnię „Robotnika”, organu PPS. Jednak w nocy z 21 na 22 lutego 1900 r. działalność ta została zdekonspirowana, a sam Piłsudski trafił początkowo do carskiego więzienia przy ul. Gdańskiej w Łodzi, w którym przebywał do kwietnia 1900 r., a następnie przewieziony został do Warszawskiej Cytadeli. Trudno się więc dziwić, że z Łodzią Józef Piłsudski najlepszych wspomnień nie miał. Prawdopodobnie też, nigdy więcej już do niej nie wrócił. Dziś na budynku widnieje tablica pamiątkowa na której czytamy:
Józef Piłsudski zamieszkał w tym domu w 1899 r. Tu redagował i drukował organ PPS”Robotnik”. Aresztowany 21.II. 1900 r. „Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo”
Kierując się w stronę Dworca Fabrycznego minęliśmy kamienicę przy ul. Kilińskiego 46, w której to 13 września 1894 r. w niewielkim dwupokojowym mieszkaniu na świat przyszedł Julian Tuwim, polski poeta żydowskiego pochodzenia, jeden z najpopularniejszych twórców Polski z okresu międzywojennego, autor m.in. wierszy dla dzieci i dorosłych.
Julian Tuwim związany był z Łodzią w szczególny sposób, spędził tu bowiem swoje młode życie. Nic więc dziwnego, że wracał często do miejsc swojej młodości we wspomnieniach i twórczości. W jednym ze swoich wierszy pisał o Łodzi tak:.
Gdy kiedyś czołem dosięgnę gwiazd
I przyjdzie chwały mej era,
Gdy będzie o mnie kilkaset miast
Sprzeczać się, jak o Homera,
Gdy w Polsce będzie pomników mych
Więcej niż grzybów po deszczu,
I w każdym mieście zacznie się krzyk:
“Ja Ciebie wydałem, wieszczu!” –
Niechaj potomni przestaną snuć
Domysły “w sprawie Tuwima”,
Bo sam oświadczam: mój gród – to Łódź,
To moja kolebka rodzima!
Niech sobie Ganges, Sorrento, Krym
Pod niebo inni wynoszą,
A ja Łódź wolę! Jej brud i dym
Szczęściem mi są i rozkoszą!
Tu, jako tyci od ziemi brzdąc,
Zdzierałem portki i buty,
Tu belfer, na czym świat stoi klnąc,
Krzyczał: “Ty leniu zakuty!”
Tu usłyszałem burz pierwszych grom
I pierwsze muzy szelesty!
(Do dzisiaj stoi ten słynny dom:
Andrzeja, numer czterdziesty.)
Tu przez lat dziesięć, co drugi dzień,
Chodziłem smętnie do budy,
Gdzie jako łobuz, pijak i leń
Słynąłem, ziewając z nudy.
I tu mi serce na wieczność skradł
Ktoś cichy i modro-złocisty,
I tu przez siedem ogromnych lat
Pisałem wiersze i listy.
Nawet mizerne wiersze me
Łódź oceniła najpierwsza,
Bo jakiś Książek drukował mnie
Po dwie kopiejki od wiersza.
Więc kocham twą “urodę złą”,
Jak matkę niedobrą – dziecię,
Kocham twych ulic szarzyznę mdłą,
Najdroższe miasto na świecie!
Zaszwargotanych zaułków twych
Kurz, zaduch, błoto i gwary
Piękniejsze są mi niż stolic szych
I niż paryskie bulwary!
Śmieszność twa łzami przyprósza mi wzrok,
Martwota okien twych ślepych
I czarnych ulic handlarski tłok,
I uszargany twój przepych.
I ten sterczący głupio “Savoy”,
I wyfioczone przekupki
I szyld odwieczny: “Mużskij portnoj,
On-że madam i pszerupki”.
W związku ze zbliżającym się Świętem Niepodległości podczas spaceru uczniowie zapalili znicze przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego, znajdującym się przy u zbiegu ulic Kilińskiego i Traugutta.
Po prawie półtoragodzinnym spacerze dotarliśmy z naszą panią przewodnik do miejsca docelowego – Dworca Łódź Fabryczna, gdzie razem z innymi grupami ustawiliśmy się w wielkie logo EXPO. W czasie akcji nakręcono film, który został przedstawiony podczas finałowej prezentacji Polski, jako kandydata do organizacji International Expo w roku 2022. Prawa do organizacji Expo są przyznawane przez państwa członkowskie Międzynarodowego Biura Wystaw w Paryżu (BIE) i każde ze 168 państw należących do BIE ma jeden głos. Warunkiem zostania organizatorem wystawy jest uzyskanie minimum 50% poparcia w głosowaniu, które odbyło się 15 listopada w Paryżu. Pomimo tego, że nasze miasto nie wygrało to akcja ta na pewno w znaczący sposób przyczyniła się do promocji naszego miasta.
Całe przedsięwzięcie przebiegło sprawnie, a nasi uczniowie wywiązali się z powierzonego im zadania perfekcyjnie. Na pochwałę zasługuje wzorowe zachowanie naszych dzieci zarówno podczas przejazdu tramwajem, wycieczki z przewodnikiem czy wreszcie podczas punktu kulminacyjnego na Dworcu Fabrycznym. W tym miejscu chciałybyśmy podziękować p.Sylwii Gams (mamie Zosi) za informację odnośnie tej akcji oraz towarzyszenie nam i pomoc w czasie całego przedsięwzięcia .
Serdecznie dziękujemy wszystkim tym z Państwa, którzy wyrazili zgodę na udział dziecka w Expo 2022. Jest to szczególnie ważne, gdyż uczestnictwo w tego typu akcjach społecznych, wolontariatach , czy akcjach charytatywnych jest pierwszym krokiem do przygotowania dzieci do pracy i uczestnictwa w życiu społecznym, co stanowi jeden z priorytetów założeń wychowawczych naszej szkoły.
Odsłony: 24